Bioplastik stanowi coraz popularniejszą alternatywę dla tradycyjnych tworzyw sztucznych. Ze względu na ich pochodzenie z naturalnych źródeł i potencjał biodegradowalności, bioplastiki stanowią ciekawą propozycję dla producentów i konsumentów, którzy szukają bardziej ekologicznych alternatyw dla tradycyjnych tworzyw sztucznych.
Co to jest bioplastik?
Bioplastik to rodzaj tworzywa sztucznego, który powstaje z naturalnych źródeł. Wytwarza się go między innymi ze skrobi, celulozy, ligniny, kwasu mlekowego zamiast z surowców petrochemicznych. Bioplastiki uważa się za bardziej przyjazne dla środowiska niż tradycyjne tworzywa sztuczne, ponieważ są biodegradowalne lub mogą być przetwarzane w sposób bardziej przyjazny dla środowiska.
Ten rodzaj tworzywa stosuje się w wielu dziedzinach, takich jak produkcja opakowań, artykułów spożywczych, odzieży, medycyny, a nawet w przemyśle samochodowym. Bioplastiki mają również potencjał do zmniejszenia ilości odpadów, które zalegają na składowiskach i zanieczyszczają środowisko, ponieważ są one biodegradowalne lub mogą być przetwarzane w sposób bardziej przyjazny dla środowiska.
Przeczytaj też artykuł o plastikowych foliowych opakowaniach – Foliówka – jaki wpływ na środowisko mają torby foliowe.
Rodzaje bioplastików
Istnieją różne rodzaje bioplastików, z których każdy charakteryzuje się innymi właściwościami i sposobami produkcji. Poniżej przedstawiam kilka najważniejszych rodzajów bioplastików:
- Polimery na bazie kwasu mlekowego (PLA) – to jedna z najpopularniejszych odmian bioplastików. Jest to polimer, który uzyskuje się z kwasu mlekowego, który powstaje w wyniku fermentacji skrobi lub cukrów. PLA ma podobne właściwości jak poliester i wytwarza się z niego folię, opakowania, butelki i inne wyroby.
- Polihydroksyalkoniany (PHA) – to grupa biopolimerów, które powstają w wyniku fermentacji różnych substancji, takich jak cukry, oleje roślinne i tłuszcze. PHA ma podobne właściwości do polipropylenu, dlatego używa się go do produkcji opakowań, folii i innych produktów.
- Polibutadien surowcowy (PBS) – to polimer syntetyzowany z butadienu, który uzyskuje się też z kwasów tłuszczowych. PBS charakteryzuje się dużą odpornością na uderzenia, dlatego używa się go do produkcji folii i worków na odpady.
- Celuloza – to naturalny polimer występujący w roślinach. Celulozę wykorzystuje się do produkcji papieru i tkanin. Jej właściwości sprawiają, że sprawdza się też w roli bioplastiku o różnych właściwościach.
- Skrobia – to naturalny polimer występujący w roślinach, który może być przetwarzany w celu uzyskania bioplastików. Skrobi używa się do produkcji opakowań, torebek i sztućców jednorazowych.
Bioplastik z odpadów roślinnych
W Europie prowadzi się obecnie badania nad wykorzystaniem surowców biodegradowalnych powstałych na bazie odpadów roślinnych, w tym celulozy. W ramach tych badań testuje się odpady pietruszki, ryżu, szpinaku oraz łuski kakaowe, które już teraz znajdują zastosowanie w produkcji folii i powłok z tworzyw sztucznych.
Bioplastiki uzyskane z szpinaku i pietruszki charakteryzują się najlepszymi właściwościami mechanicznymi, co może umożliwić ich szerokie wykorzystanie w przyszłości, w zastępstwie tradycyjnych plastików, na przykład w produkcji torebek, butelek czy słomek do picia.
Zastosowanie bioplastiku
Dzięki swoim właściwościom i możliwościom biodegradacji bioplastik ma duży potencjał jako alternatywny materiał do tradycyjnych tworzyw sztucznych.
Bioplastik jest materiałem, który może znaleźć zastosowanie w wielu dziedzinach życia. Oto niektóre z możliwych zastosowań bioplastiku:
- Opakowania spożywcze – bioplastiki są idealne do produkcji opakowań na żywność, takie jak torebki, torby, pojemniki i folie.
- Przemysł kosmetyczny – bioplastiki sprawdzają się jako opakowania kosmetyków, takich jak kremy, balsamy, szampony, żele pod prysznic.
- Biomedycyna – bioplastiki wykorzystuje się w medycynie do produkcji implantów, cewników, szwów oraz plastrów sercowo-naczyniowych.
- Rolnictwo – bioplastiki znajdują zastosowanie w rolnictwie, na przykład do produkcji folii rolniczych czy materiałów na szklarnie.
- Przemysł motoryzacyjny – bioplastiki stosuje się też w produkcji samochodów i innych pojazdów jako materiał na elementy wykończeniowe i wyposażenie wnętrza.
- Przemysł elektroniczny – bioplastiki mogą znaleźć zastosowanie w produkcji urządzeń elektronicznych, takich jak smartfony, telewizory, itp.
- Przemysł budowlany – bioplastiki są stosowane do produkcji izolacji, paneli i innych materiałów budowlanych.
- Przemysł tekstylny – bioplastiki mogą być stosowane do produkcji odzieży, toreb i innych produktów tekstylnych.
Wady bioplastiku
Jednakże, bioplastiki mają swoje wady. Ich produkcja może wymagać dużych ilości wody i energii, a także prowadzić do emisji gazów cieplarnianych. Ponadto, nie wszystkie bioplastiki są biodegradowalne w naturalnych warunkach, a ich nieodpowiednia utylizacja może prowadzić do zanieczyszczenia środowiska.