Współczesne wyzwania związane z gospodarką wodną oraz ochroną środowiska stawiają przed nami konieczność poszukiwania innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań. W tym kontekście bioretencja, czyli stosowanie naturalnych procesów biologicznych i inżynieryjnych do zarządzania wodami opadowymi, staje się niezwykle istotnym narzędziem. Cóż to takiego jest? Dowiesz się właśnie z tego artykułu.
Co to jest bioretencja?
Bioretencja to sposób zarządzania wodami deszczowymi, który opiera się na wykorzystaniu roślinności. Zbiorniki bioretencyjne, które gromadzą wodę deszczową, mogą korzystać z żywych organizmów i roślin do oczyszczania wody z zanieczyszczeń. Dzięki temu bioretencja umożliwia poprawę jakości wody w sposób ekologiczny i naturalny.
Retencja wody w mieście
W obliczu zmieniającego się klimatu coraz częściej doświadczamy skrajnych zjawisk pogodowych, takich jak susze, podtopienia i powodzie. Zagęszczenie zabudowy oraz nadmierne uszczelnienie powierzchni przepuszczalnych oraz obszarów biologicznie czynnych również przyczyniają się do tego problemu. Efektem tego jest nieregularne występowanie niedoboru i nadmiaru wody.
Sposoby na retencję wody w mieście
Retencję wody w mieście można osiągnąć poprzez różnorodne metody, takie jak: dachy zielone, ogrody deszczowe, zbiorniki retencyjne, przepuszczalne nawierzchnie, zadrzewienie oraz edukację społeczną. Te rozwiązania wspomagają gromadzenie i efektywne wykorzystanie wody opadowej, poprawiając jakość środowiska i zwiększając odporność miejskich obszarów na zmiany klimatyczne.
Dachy zielone i ogrody miejskie
Dachy zielone stanowią jedną z najpopularniejszych i skutecznych technik. Instalacja roślinności na dachach budynków pozwala na absorpcję wody deszczowej oraz redukcję ilości wody spływającej do kanalizacji miejskiej. Oprócz tego, dachy zielone sprzyjają również rozwojowi roślinności, zwiększając bioróżnorodność w mieście oraz poprawiając jakość powietrza.
Projektowanie ogrodów, które wykorzystują naturalne zagłębienia terenu, umożliwia gromadzenie wody deszczowej i jej stopniowe wsiąkanie do gleby. Takie ogrody nie tylko redukują ryzyko powodzi, ale także tworzą przyjemne i estetyczne przestrzenie miejskie.
Zbiorniki retencyjne
Zbiorniki retencyjne są również istotnym elementem infrastruktury miejskiej mającej na celu kontrolowanie przepływu wody opadowej. Budowa zbiorników retencyjnych na obszarach miejskich pozwala na gromadzenie wody deszczowej i zapobieganie powodziom poprzez kontrolowanie jej przepływu i odprowadzanie do kanalizacji w sposób kontrolowany.
Wprowadzenie bioretencji w mieście – przepuszczalne chodniki
Wprowadzenie przepuszczalnych nawierzchni, takich jak chodniki z kostki brukowej z odstępami lub nawierzchnie z materiałów o przepuszczalnej strukturze, również przyczyniają się do retencji wody w mieście. Takie nawierzchnie umożliwiają wsiąkanie wody deszczowej do gleby, zmniejszając ilość wody spływającej do kanalizacji.
Zadrzewienie i naturalny bieg cieków wodnych
Przywracanie naturalnych strumieni, rzek i potoków poprzez usuwanie betonowych koryt i przywracanie naturalnych brzegów sprzyja retencji wody oraz poprawie jakości środowiska.
Zadrzewienie stanowi istotny element w gospodarowaniu wodami opadowymi w mieście. Sadzenie drzew i krzewów wzdłuż ulic i na terenach publicznych pomaga wchłaniać wodę deszczową oraz zmniejszać efekt miejskiej wyspy ciepła, co przyczynia się do retencji wody w mieście.
Bioretencja w mieście – edukacja
Wreszcie, edukacja społeczna odgrywa ważną rolę w promowaniu świadomości mieszkańców na temat znaczenia retencji wody w mieście. Uświadamia do podejmowania działań na rzecz zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi. Poprzez kampanie informacyjne i programy edukacyjne społeczeństwo może być bardziej zaangażowane w działania mające na celu poprawę retencji wody i jakości środowiska w mieście.
Na czym polega mała retencja?
Mała retencja obejmuje proste metody zatrzymywania wody w najbliższym otoczeniu jak na przykład oczka wodne czy łąki kwietne. Te ostatnie zatrzymują wilgoć przy gruncie, dzięki temu gleba nie wysusza się tak mocno.
Te działania pozwalają na opóźnienie lub zatrzymanie przepływu wód, jednocześnie zachowując integralność środowiska naturalnego. Są to proste, łatwe do wykonania i niedrogie praktyki, które przynoszą korzyści zarówno dla ludzi, jak i dla ekosystemu. Tworzenie nawet niewielkich oczek wodnych, większych zbiorników lub stawów, zadrzewianie dostępnych terenów, przywracanie naturalnego biegu małych rzek oraz ochrona obszarów podmokłych – te działania na poziomie lokalnym nie wymagają dużych nakładów sił ani środków finansowych.
Bioterencja w ogrodzie – sposób na zatrzymanie deszczówki
Bioretencja w ogrodzie to podejście do projektowania przestrzeni zieleni, które wykorzystuje naturalne procesy biologiczne do retencji, filtracji i oczyszczania wody opadowej. Stosowanie zasad bioretencji w ogrodach ma na celu nie tylko estetyczne urozmaicenie krajobrazu, ale również poprawę jakości gleby, zapobieganie erozji oraz zatrzymywanie wody deszczowej na terenie posesji.
Istnieje wiele praktycznych technik bioretencji, które można zastosować w ogrodzie, takich jak:
- Budowa oczek wodnych lub stawów, które nie tylko stanowią dekoracyjny element ogrodu, ale także służą jako naturalne zbiorniki retencyjne.
- Tworzenie obszarów zieleni o dużej przepuszczalności, takich jak trawniki czy żywopłoty, które pomagają wsiąkać wodzie opadowej i ograniczają jej spływ.
- Sadzenie roślin o silnym systemie korzeniowym, które mają zdolność do absorbowania nadmiaru wody z gleby.
- Wykorzystanie mulczu, który pomaga w zatrzymywaniu wody w glebie oraz zapobiega jej parowaniu.
Bioretencja w ogrodzie nie tylko przyczynia się do ochrony środowiska, ale także może stanowić inspirujący sposób na tworzenie harmonijnych, ekologicznych przestrzeni, które sprzyjają zdrowiu roślin i zachęcają do relaksu na świeżym powietrzu.
Poprzez wykorzystanie naturalnych procesów biologicznych, takich jak roślinność i ekosystemy wodne, bioretencja umożliwia zatrzymanie, oczyszczanie i efektywne wykorzystanie wody deszczowej. Ten sposób podejścia nie tylko przyczynia się do ochrony środowiska oraz ograniczenia ryzyka powodzi, ale również tworzy przyjazne miejskie środowisko. W obliczu coraz większych wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi, inwestowanie w bioretencję staje się niezbędne dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju miast i poprawy jakości życia ich mieszkańców.
Bioretencja zwiększa odporność miejskich obszarów na skutki zmian klimatycznych. Reguluje temperaturę w mieście, chroni przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi oraz zapewnia dostęp do czystej wody.