Powszechnie wiadomo, że kompostowanie to znakomity sposób na ekologiczną i ekonomiczną redukcję odpadów organicznych. Zwłaszcza w sytuacji, gdy jesteśmy właścicielem ogródka z uprawami kwiatów czy warzyw. Samodzielnie wykonany kompost to doskonały sposób na nawożenie ogródka. Kompostowanie jest modne głównie ze względów ekologicznych – w niektórych regionach świata coraz powszechniejsza staje się usługa…kompostowania ludzi, jako najbardziej zrównoważonego ekologicznie sposobu na pochówek. Jaki kompostownik ogrodowy wybrać? Czy może jak zbudować kompostownik?
Co to jest kompostownik ogrodowy?
Najogólniej rzecz ujmując, kompostownik ogrodowy to zwykle struktura bądź pojemnik, w którym przechowywane są resztki jedzenia, trawy, liście, ogólnie – szczątki organiczne. Na kompostownik można wrzucić wszystko to, co może ulec naturalnemu rozkładowi. Samo kompostowanie to proces odnawialny i ekologiczny, którzy przyczynia się do zmniejszenia ilości odpadów organicznych trafiających czy to na wysypiska śmieci czy w przypadkowe miejsca.
Istnieje przynajmniej kilka rodzajów kompostowników. Każdy z nich ma swoje wady i zalety, a wybór najodpowiedniejszego powinien być podyktowany różnymi indywidualnymi czynnikami. Kompostownik można zorganizować, zbudować lub kupić gotowy.
Rodzaje kompostowników – najprostszy podział
Najbardziej podstawowym rodzajem kompostownika jest tzw. kompostownik sterty. Taka inicjatywa polega na gromadzeniu materiałów organicznych na stosie, zwykle na otwartej przestrzeni. Konieczny do procesu rozkładu jest dostęp tlenu i światła słonecznego. To rodzaj kompostu, który umożliwia kompostowanie dużej ilości odpadów, jednak jest mało estetyczny i trudny do utrzymania porządku. Wszystkie odpady są widoczne w miejscu ich składowania.
Drugi popularny i stosunkowo prosty typ kompostownika to kompostownik ogrodowy zamknięty. Składa się on z zamkniętej, szczelnej skrzyni. Są różne typy skrzyń do kompostowania – mogą być one wykonane z plastiku, metalu lub drewna. Takie kompostowniki można kupić w sklepach ogrodniczych oraz dobrze zaopatrzonych marketach budowlanych. Cena uzależniona jest od rozmiaru i jakości pojemnika. Taki typ kompostownika ogrodowego zapobiega rozprzestrzenianiu się zapachów, a także ogranicza dostęp do niego szkodników. Jest to typ kompostownika, który zdecydowanie poprawia walory estetyczne posesji i umożliwia pełną kontrolę na tym co trafia i jak zachowuje się w kompostowniku. Wada takich kompostowników to ich pojemność – ciężko o bardzo duże kompostowniki. Są też stosunkowo drogie w porównaniu do innych typów.
Kompostowniki elektryczne i wirnikowe to nieco bardziej zaawansowane rozwiązania. Umożliwiają one automatyczne mieszanie odpadów, dzięki czemu są niemal bezobsługowe. To doskonałe rozwiązanie dla osób, które nie mogą sobie pozwolić na nadmierny wysiłek fizyczny.
Rozwiązaniem, na które warto zwrócić uwagę są kompostowniki wielokomorowe. Niezależnie od tego z czego są wykonane, kompostowniki wielokomorowe umożliwiają równoczesne kompostowanie różnych partii materiałów. Taki rodzaj pojemnika na odpady umożliwia także łatwe oddzielenie i przechowywanie dojrzałego kompostu od świeżych odpadów.
Jak zrobić kompostownik ogrodowy murowany?
Jednym z chętniej wybieranych rozwiązań przez osoby ze smykałką do drobnych prac manualnych jest murowany kompostownik ogrodowy. Spotyka się go w wielu ogrodach, zwłaszcza na tzw. ogródkach działkowych. Jest to kompostownik, który jest bardzo solidny, może być estetyczny jeśli zostanie dobrze wykonany, a z całą pewnością przetrwa wiele sezonów. To jego największa zaleta w porównaniu do pozostałych gotowych kompostowników, które po kilku sezonach trzeba wymieniać.
Ogromną zaletą budowanego kompostownika ogrodowego jest fakt, iż możemy dopasować go rozmiarem do swoich potrzeb. Może być doskonale dopasowany do tego jaką przestrzenią dysponujemy oraz ile materiału będziemy chcieli w nim przechowywać. Jak zrobić murowany kompostownik ogrodowy? Czy do zrobienia kompostownika lepszy będzie beton w workach czy bloczki betonowe? A może cegły?
Budowa kompostownika – niezbędne akcesoria
Jeśli chcesz przygotować się jak najlepiej do samodzielnego wykonania kompostownika, musisz wyposażyć się w niezbędne narzędzia i akcesoria. Przydadzą się poziomnica, młotek, miara, mieszadło do betonu do wymieszania zaprawy murarskiej i/lub betonu, a także pędzle, wiadra i kielnia. Warto przygotować również odzież roboczą i rękawice, w których będziesz budować kompostownik.
Budowę rozpocznij od przygotowania pomiarów i projektu. Wybierz miejsce w którym planujesz zbudować kompostownik. Wykonaj wszystkie niezbędne pomiary – określ jak wysoki i długi ma być kompostownik. Oblicz ilość niezbędnych materiałów – bloczków betonowych, cegieł lub worków betonu. Pamiętaj o zaprawie murarskiej.
Przygotuj „fundament” układając go z bloczków betonowych. Ułóż je tak, by była pomiędzy nimi niewielka przestrzeń, umożliwiająca odprowadzanie wody do gleby. Dobrze jest również rozsypać na dnie kompostownika Układaj cegły lub bloczki betonowe na przygotowanym fundamencie, tworząc solidne ściany kompostownika. Upewnij się, że bloczki (lub cegły) są ułożone równo i stabilnie. Pamiętaj by zachować w konstrukcji otwory, które umożliwią łatwe dostarczanie materiału kompostowego i wentylację w kompostowniku. Od środka taki kompostownik można obłożyć dodatkowo geowłókniną, aby zapobiegać wyciekaniu wilgoci na zewnątrz.
Kompostownik ogrodowy z beczki – jak zrobić samodzielnie?
Innym typem kompostownika, który można zrobić samodzielnie, a przy tym nie zbankrutować to kompostownik ogrodowy z beczki. Do jego wykonania jest niezbędna plastikowa lub metalowa beczka, najlepiej taka o pojemności co najmniej 200 litrów. Można je zdobyć z tzw. drugiej ręki w popularnych serwisach z ogłoszeniami. Warto również popytać działkowców i sąsiadów, którzy mają takie beczki jak weszli w ich posiadanie – będzie to podpowiedzią skąd wziąć beczkę.
Beczkę należy umyć i pozbawić wszelkich pozostałości materiałów, które były w niej przechowywane. Jeśli to beczka na chemikalia, trzeba ją dobrze oczyścić. Najlepiej wybierać beczki po substancjach naturalnych lub żywności. Na dnie beczki należy wywiercić otwory wentylacyjne o średnicy około 1 cm. Dzięki nim w kompostowniku możliwa będzie wentylacja i kompostowanie.
Beczkę umieszczamy w docelowym miejscu. Na dnie układamy resztki jedzenia, liście, trawę, zasypujemy preparatem do kompostowania lub obficie dostarczamy dżdżownic. Kompostownik wykonany z beczki jest szybki w przygotowaniu, jednak pozwala na przechowywanie stosunkowo niewielkiej ilości odpadów zielonych. Dedykowany jest więc osobom z małą przestrzenią.
Kompostownik ogrodowy z betonu
Kompostownik ogrodowy wykonany z betonu to bardzo solidne rozwiązanie, które gwarantuje trwałość i niezawodność w kompostowaniu. Ogromną zaleta takiego kompostownika jest niezwykle trwała konstrukcja, która w żadnym stopniu nie jest podatna na warunki atmosferyczne. Konstrukcja betonowa zapewnia stabilność oraz wytrzymałość na działanie warunków atmosferycznych takich jak ekspozycja na słońce, deszcz czy śnieg.
Kompostownik betonowy możemy zbudować samodzielnie wykorzystując do tego beton w workach lub płyty betonowe. Potrzebne będzie mieszadło do betonu, dzięki któremu będzie możliwe dokładne wymieszanie betonu. Przydatne będą również deski, z których należy uformować formę (szalunek). Oczywiście warto posiłkować się poziomicą, która pomoże osiągnąć równy poziom betonowej formie.
Beton w worku należy przygotować zgodnie z instrukcją producenta. Do przygotowanych z desek form należy wlać beton, a następnie trzeba pozwolić mu się uformować i utwardzić. Proces całkowitego utwardzenia może zająć nawet 25 dni. Po usunięciu formy kompostownik ustawiamy na wybranym miejscu i napełniamy. Warto wybrać miejsce, które zapewni kompostownikowi solidne posadowienie.
Jak zrobić kompostownik ogrodowy z palet?
Kolejna tania opcja do ogrodu, to kompostownik ogrodowy z palet. Jest to stosunkowo łatwy do wykonania projekt, który pozwala wykorzystać dostępne materiały, przyczyniając się tym samym do zrównoważonego zarządzania odpadami w ogrodzie. Do zbudowania kompostownika wystarczą już dwie palety, narzędzia do cięcia drewna, kilka mocowań i czas oraz chęci.
Palety należy przeciąć na pół, a następnie połączyć w pionie, tworząc z nich prostokątną ramę. Jedna ze stron kompostownika może zostać otwarta, tworząc w ten sposób drzwi. Jeśli mamy więcej niż 2 palety, możemy złączyć więcej palet i w jednej z nich wyciąć otwór do podawania odpadów i mieszania ich.
Ustawienie kompostownika na płaskiej powierzchni w ogrodzie zapewni odpowiedni odpływ wody, co przyspieszy proces kompostowania. Gdy kompostownik jest gotowy, można zacząć dodawać do niego materiały do kompostowania, takie jak resztki jedzenia, liście, trawa, itp. Regularne obracanie zawartości kompostownika przyspieszy proces kompostowania i zapewni równomierne rozkładanie się materiałów.
Budowa kompostownika z palet jest nie tylko prosta i ekonomiczna, ale także pozwala na wykorzystanie dostępnych materiałów, przyczyniając się do ochrony środowiska poprzez zrównoważone zarządzanie odpadami. Dzięki temu każdy ogrodnik może cieszyć się zdrowym i żyznym gruntem, który dostarczy obfite plony w swoim ogrodzie.
Kompostownik ogrodowy – budować czy nie? Oto jest pytanie.
Choć samodzielne budowanie kompostownika ma wiele zalet, nie jest wolne od wad. Największa wada? Czas który trzeba poświęcić na budowanie – niestety nie każdy go posiada. Z kolei największe zalety to niski koszt budowy i łatwa dostępność materiałów. Budowanie kompostownika to także świetna okazja do zaangażowania się w recykling i zrównoważone zarządzanie odpadami. Budowa kompostownika to wyzwanie, ale i dla wielu osób powód do satysfakcji. Jeśli chcesz zbudować kompostownik do swojego ogrodu lub na działkę – działaj, nie czekaj!