Piwniczka ogrodowa – nowoczesna ziemianka w każdym ogrodzie

Od zarania dziejów człowiek szukał dobrych i skutecznych sposobów na to, by przedłużyć żywotność pożywienia. Sprawdzał metody, które pozwalały zachować świeżość i wartości odżywcze pokarmów. Jednym z najpopularniejszych rozwiązań po dziś dzień, było wykorzystywanie w tym celu piwnic. Dlaczego? Zapewniają one chłód i ciemność, czyli warunki idealne dla większości pokarmów. Dziś, w erze nowoczesnych technologii i rosnącej świadomości ekologicznej, coraz większą popularnością cieszą się piwniczki ogrodowe. To innowacyjne rozwiązanie nie tylko spełnia funkcje tradycyjnych piwnic, ale także harmonijnie wkomponowuje się w estetykę ogrodu, oferując niezależne i ekologiczne rozwiązanie do przechowywania żywności oraz innych niezbędnych zapasów. Z czego może być wykonana taka piwniczka ogrodowa i jakie dokładnie spełnia funkcje?

Stara dobra ziemianka wraca do łask

W dobie budowli z wielkiej płyty, blokowisk i budynków wielorodzinnych trochę zapomniano o istocie ziemianek, ponieważ w dużych budynkach zapewniano lokatorom małe komórki lub piwnice. Właściciele domów stawiali na spiżarki zlokalizowane na tym samym poziomie co dom. Okazuje się jednak, że dziś ziemianki wracają do łask za sprawą popularyzatorów ekologii i survivalu.

Wbrew pozorom nazwa ziemianka nie pochodzi od przechowywania w niej ziemniaków, choć ta doskonale się do tego nadaje. Podziemna czy też częściowo podziemna skrytka nazywana ziemianką to budowla, którą dziś szczególnie cenią sobie miłośnicy win, osoby tworzące duże ilości przetworów oraz wszyscy Ci, którzy przygotowują się na apokalipsę. Okazuje się jednak, że ziemianka to doskonała opcja na przechowywanie warzyw i owoców, dzięki czemu możemy się nimi cieszyć przez cały rok, również po sezonie. Trudno gdziekolwiek indziej o tak korzystne warunki dla świeżych produktów. Jedynie chłodnia mogłaby równać się z ziemianką, jednak posiadanie chłodni w domu jednorodzinnym jest co najmniej dziwne i nieekonomiczne.

Zobacz także: Jak zrobić kompostownik?

Czy piwniczka ogrodowa wymaga zezwolenia?

Czy na wzniesienie ziemianki niezbędne są pozwolenia? To pytanie zadaje sobie wiele osób, które mają w planach stworzenie piwniczki ogrodowej na swojej prywatnej posesji. Czy ziemianka jest budynkiem? Okazuje się, że aby taka piwniczka ogrodowa powstała zgodnie z prawem, należy uzyskać kilka niezbędnych pozwoleń. Ściśle określa je Ustawa o prawie budowlanym. Znajdziemy w niej między innymi zapis mówiący o tym, że wszystkie obiekty można podzielić na trzy podstawowe kategorie, tj. budynki, budowle, obiekty małej architektury. Zakładając, że piwniczka ogrodowa to budowla ziemna, konieczne jest złożenie wniosku o zgodę na wybudowanie. Warto jednak podkreślić, że w definicjach prawa budowlanego na próżno szukać samej ziemianki.

Wszystko to sprawia, że stosunek zarówno właścicieli domów, jak i samych urzędników jest ambiwalentny. Można podsumować to stwierdzeniem „to zależy” od tego na kogo się trafi. Trzeba jednak podkreślić, że uzyskanie zgody na wybudowanie ziemianki nie jest skomplikowane, a lepiej nie migać się od wymogów prawa. Planując budowę piwniczki ogrodowej należy wziąć pod uwagę dwie kwestie. Po pierwsze piwniczka nie może mieć więcej niż 35 m kwadratowych powierzchni. Po drugie na każde 500 m2 działki przypada jedna taka budowla.

Piwniczka ogrodowa – podstawowe wymagania

Ziemianka to wyjątkowy typ zabudowania, który rządzi się swoimi prawami. Dobrze zaprojektowana i odpowiednio wykonana piwniczka ogrodowa zapewnia nawet latem optymalną temperaturę przechowywania (od 4 do 8 stopni Celsjusza). Jakim wymaganiom należy sprostać, by cieszyć się wygodną i sprawną piwniczką? Przede wszystkim odpowiednia lokalizacja. Piwniczkę można umieścić na stabilnym, suchym terenie, z dala od miejsc narażonych na zalania. Piwniczka powinna znajdować się w preferowanej odległości od domu, tak by była łatwo dostępna, a jednocześnie nie zaburzała zbytnio estetyki ogrodu czy bezpośredniej okolicy domu.

Z czego zrobić ziemiankę? Betonowa piwniczka ogrodowa to strzał w 10tkę!

Beton jest idealnym materiałem na wykonanie ziemianki. Jest bardzo wytrzymały, zapewnia odpowiednią izolacyjność termiczną i jest odporny na wilgoć. Oczywiście można wykonać piwniczkę także z kamieni z gliną, cegieł, a nawet drewna jednak wszystkie te materiały będą wymagały dodatkowej izolacji, aby były w ogóle w stanie zapewnić korzystne warunki do przechowywania żywności.

Izolacja i wentylacja są kluczowe

Piwniczka ogrodowa musi być dobrze izolowana, aby była w stanie utrzymać stałą temperaturę i określoną wilgotność. Izolację w piwniczce ogrodowej można wykonać z materiałów takich jak styropian, pianka poliuretanowa czy wełna mineralna. Nie można pominąć równie istotnej kwestii jaką jest odpowiednia wentylacja. Zapobiegnie ona kondensacji wilgoci i pleśni. Najczęściej instaluje się dwa otwory wentylacyjne – jeden na górze, drugi na dole, dzięki czemu zachowany jest naturalny przepływ powietrza.

Optymalna temperatura

Według różnych źródeł najlepsza temperatura w ziemiance to od 4 do 8 lub do maksymalnie 12 stopni dla mniej wymagających produktów. Taka temperatura umożliwia przechowywanie większości produktów żywnościowych. Z kolei wilgotność w ziemiance powinna być utrzymywana na poziomie około 90-95%. Właśnie taki poziom wilgotności uważany jest za korzystny do przechowywania warzyw i owoców – nie spleśnieją, ale i nie wyschną.

Drenaż i ochrona przed wodą gruntową

Budując ziemiankę powinniśmy zaplanować także odpowiedni system drenażowy wokół piwniczki, który jest konieczny, aby zapobiegać zalewaniu piwniczki wodą gruntową. Powszechną praktyką jest stosowanie drenażu francuskiego oraz rur odprowadzających wodę. Warto zadbać również o hydroizolację piwniczki. Zarówno ściany, jak i podłoga piwniczki powinny być zabezpieczone odpowiednią warstwą hydroizolacyjną, aby chronić przed przenikaniem wilgoci z zewnątrz.

Organizacja piwniczki ogrodowej – o czym pamiętać?

Jeśli chcemy cieszyć się dobrze przygotowaną i zorganizowaną piwniczką ogrodową, która będzie naszym wsparciem, a nie będzie nam przeszkadzała, powinniśmy dobrze ją zaplanować. Wejście do piwniczki ogrodowej to niezwykle ważny element, który bezpośrednio wpływa na wygodę i bezpieczeństwo ziemianki. Solidnie wykonane i dobrze izolowane drzwi to podstawa. Można wykonać je np. z drewna lub metalu, jednak niezależnie od materiału wykonania powinny posiadać uszczelkę, która zapobiegnie przenikaniu wilgoci i utracie ciepła. Aby jeszcze lepiej zabezpieczyć piwniczkę, warto zamontować w niej zamek. Zamek nie tylko chroni zawartość piwniczki przed niepowołanymi osobami, ale także zapewnia dodatkowy spokój użytkownikom.

Kiedy już zadbamy o solidne wejście, możemy skupić się na organizacji wnętrza piwniczki, aby była ona jak najbardziej funkcjonalna i wygodna. Kluczowym elementem są półki i regały, które umożliwią przechowywanie różnorodnych produktów w sposób uporządkowany. Ważne jest, aby półki były wykonane z trwałych materiałów odpornych na wilgoć, takich jak metal lub impregnowane drewno. Regały powinny być dostosowane do przechowywania różnych rodzajów żywności – od słoików z przetworami, po warzywa i owoce. Można również zainstalować specjalne stojaki na wino, które pomogą utrzymać butelki w odpowiedniej pozycji.

Jeśli ziemianka jest głęboka i nie wystarczy oświetlenie naturalne, warto zainstalować oświetlenie ledowe. Wybór energooszczędnych lamp LED jest najlepszym rozwiązaniem. Lampy LED nie tylko zużywają mniej energii, ale także dają jasne i równomierne światło, które ułatwia znalezienie potrzebnych produktów nawet w ciemniejszych częściach piwniczki. Rozmieszczenie oświetlenia należy dobrze przemyśleć – światło powinno docierać do każdego zakamarka, co można osiągnąć poprzez zainstalowanie kilku źródeł światła na różnych wysokościach.

Jak samodzielnie zrobić piwniczkę ziemną? Betonowa piwniczka ogrodowa DIY

Obecnie na rynku dostępnych jest sporo prefabrykowanych piwniczek ziemnych. Można kupić takie wykonane z betonu, grubego drewna. Można też spróbować własnych sił i wykonać piwnicę samodzielnie. Nie jest to bardzo skomplikowane, jednak warto się do tego przygotować i zasięgnąć porady eksperta, który pomoże oszacować rozmiary i kwestię wykorzystanych materiałów. Choć budowanie ziemianki wydaje się proste, niektóre czynniki mogą tu zadecydować o powodzeniu projektu i trzeba być świadomym ich istoty. Gdy jednak wiemy już z jakim terenem się mierzymy, jakich wymiarów ziemiankę planujemy, możemy przystąpić do budowania betonowej piwniczki ogrodowej.

Pierwszy etap – wykopki

W pierwszym etapie musisz przygotować odpowiedni wykop pod piwniczkę. Zaleca się by miał on co najmniej 2 metry głębokości i był szerszy od samej ziemianki. Ściany należy solidnie zabezpieczyć deskami, dzięki czemu zapobiegniemy ewentualnemu osuwaniu się gruntu. Ziemię wydobytą w czasie wykopywania dołu na ziemiankę warto wykorzystać do innych celów w ogrodzie.

Krok drugi – fundament

Najważniejszym elementem każdej piwniczki ogrodowej są fundamenty. To zasada obowiązująca praktycznie przy każdym obiekcie budowlanym. Fundament ziemianki można wykonać z betonu chudego, zwanego chudziak. Na wyschniętej ławie fundamentowej należy umieścić warstwę izolacji przeciw wilgoci – może być ona wykonana z papy lub folii hydroizolacyjnej. Bardzo ważne są zbrojenia fundamentów, których zadaniem będzie wzmocnienie budowli. Fundament można wykonać również z tzw. betonu wodoszczelnego, który sam w sobie będzie jeszcze lepszą izolacją przed wodą gruntową.

Ścianki piwniczki betonowej

Izolacja – klucz do skutecznego przechowywania

Izolacja w piwniczce ogrodowej to kluczowa kwestia. Gdy beton jest już odpowiednio ustabilizowany i gotowy do dalszych prac, można ściany uzupełnić izolacją, która zagwarantuje ochronę przed wilgocią i utrzymanie właściwej temperatury. Aby izolacja ścian była skuteczna, należy zadbać o gładką powierzchnię dla kolejnych warstw izolacji. Pierwsza warstwa to izolacja przeciwwilgociowa, np. z papy. Druga warstwa to izolacja termiczna – można wykonać ją np. ze styropianu. Ostatnia warstwa to wykończenie (dowolne).

Sam strop należy izolować nieco inaczej niż ściany. Najpierw należy wyrównać warstwę tak jak przy okazji ścian. Następnie nałożyć paroizolację chroniącą przed przenikaniem pary wodnej do piwniczki. Kolejny etap to izolacja termiczna, najlepiej wykonana ze styropianu. Po tym należy położyć papę izolacyjną zabezpieczającą przed wilgocią oraz geowłókninę, która będzie izolacją. Sama geowłóknina działa także jako filtr, który zabezpiecza przed przenikaniem drobnych cząsteczek do warstw izolacyjnych. Ostatni etap to ochrona stricte mechaniczna przed folią profilowaną, która cechuje się odpowiednią grubością i drenaż. Budując ogrodową piwniczkę, nie wolno pominąć żadnego elementu izolacji, gdyż to ona w głównej mierze decyduje o właściwościach budowli. W podobny sposób warto również zabezpieczyć dach i ścianki przedsionka piwniczki. W przypadku tych elementów można zastosować nieco cieńszą warstwę styropianu, co wystarczy, aby zapewnić odpowiednią izolację termiczną i przeciwwilgociową.

Wykończenie ziemianki – ukrywać czy eksponować?

Kwestia wykończenia piwniczki ogrodowej jest bardzo skomplikowana i uzależniona od tego czego życzy sobie właściciel posesji. Można ją bowiem ukryć i zamaskować lub wręcz przeciwnie wyeksponować. Tutaj liczą się chęci właścicieli. Tak czy owak, trzeba ziemiankę jakoś wykończyć. Najczęściej gotową już piwniczkę ogrodowa przykrywa się grubą i dobrze ubitą warstwą ziemi. Następnie na szczycie usypuje się żyzną glebę, na którą następnie można wysiać trawnik lub posadzić ozdobne rośliny.

Co można przechowywać w ziemiance? Do czego przyda się piwniczka ogrodowa?

Ziemianka, dzięki swojej naturalnej izolacji termicznej i wilgotnościowej, jest idealnym miejscem do przechowywania różnorodnych produktów spożywczych. Co możesz w niej przechowywać

• warzywa korzeniowe – ziemniaki, marchew, buraki, pietruszka, seler, rzepa – wszystkie te warzywa najlepiej przechowują się w chłodnych, ciemnych i wilgotnych warunkach, jakie zapewnia ziemianka.
• warzywa kapustne i niektóre liściaste – kapusta, brukselka, jarmuż – przechowywane w odpowiednich warunkach mogą zachować świeżość przez długi czas.
• niektóre twarde owoce – jabłka, gruszki – niektóre odmiany owoców mogą być przechowywane przez wiele miesięcy, zachowując swoje walory smakowe i odżywcze.
• przetwory – słoiki z dżemami, konfiturami, marynatami, kiszonkami – ziemianka zapewnia stabilne warunki temperaturowe, które są idealne dla przechowywania domowych przetworów.
• napoje butelkowane – wino, cydr, piwo – piwniczka może służyć jako naturalna piwniczka na wina, zapewniając odpowiednie warunki do ich dojrzewania i przechowywania.

Co jeszcze chcesz wiedzieć o piwniczkach ogrodowych?