W dzisiejszych czasach plastik jest powszechnie obecny w naszym życiu i odgrywa istotną rolę w wielu dziedzinach. Jednak nie wszystkie rodzaje plastiku są tak samo korzystne dla naszego środowiska. Właściwe rozróżnienie między różnymi rodzajami plastiku i zrozumienie ich właściwości pomaga nam podejmować świadome decyzje dotyczące ich użytkowania i utylizacji.
W tym artykule odkryjemy tajniki oznaczeń plastikowych. Dowiesz się, jak interpretować kody oznaczeń na opakowaniach plastikowych i zidentyfikować, który rodzaj plastiku jest bardziej przyjazny dla środowiska. Odkryjemy również strategie, które możemy zastosować, aby ograniczyć produkcję „złego” plastiku i przyczynić się do tworzenia bardziej zrównoważonej przyszłości.
Plastik do recyclingu
Opakowania wykonane z tworzyw sztucznych stanowią poważne wyzwanie ekologiczne. W samej Polsce rocznie produkuje się około 1,5 miliona ton odpadów plastikowych. Niestety, tylko 40% z tych odpadów poddaje się recyklingowi, co pozostawia blisko 900 tysięcy ton śmieci, które trafiają na składowiska lub, niestety, lądują w przyrodzie, powoli zatruwając glebę i wodę.
Jednak plastik, zwłaszcza PET i HDPE, ma ogromny potencjał do ponownego wykorzystania. Z plastiku PET, który pochodzi z recyklingu, można otrzymać materiał o nazwie rPET. Ten materiał wykorzystuje się do produkcji różnorodnych opakowań, takich jak pojemniki, butelki, czy folie do pakowania, ale także zabawki, meble, a nawet odzież i obuwie. To pokazuje, że plastik z recyklingu może znaleźć nowe życie i zyskać różnorodne zastosowania, zmniejszając w ten sposób negatywny wpływ na środowisko.
Różne rodzaje plastiku – ile jest rodzajów plastiku?
Tworzywa sztuczne obejmują szeroki zakres materiałów o zróżnicowanych cechach. Istnieje kilka sposobów, na które można je podzielić, takie jak struktura chemiczna, właściwości fizykochemiczne, potencjał recyklingowy oraz wpływ na środowisko i zdrowie ludzkie. Ogólnie można wyróżnić siedem głównych rodzajów plastiku:
- Polietylen niskiej gęstości (LDPE): Ten rodzaj plastiku jest miękki, giętki i odporny na działanie substancji chemicznych. To tworzywo naJ folie (tzw. foliówki) i opakowania jednorazowe.
- Polietylen wysokiej gęstości (HDPE): HDPE charakteryzuje się większą wytrzymałością i twardością niż LDPE. Używany do produkcji butelek na napoje, rur, pojemników na żywność i koszy na zakupy.
- Polipropylen (PP): PP jest termoplastycznym polimerem o wysokiej odporności na ciepło i chemiczne działanie rozpuszczalników. Znajduje zastosowanie w produkcji opakowań, mebli, sprzętu gospodarstwa domowego i medycznego.
- Poliwęglan (PC): Poliwęglan jest tworzywem o dużej przejrzystości i wytrzymałości mechanicznej. Dlatego wykorzystuje się go do produkcji butelek na napoje, okien samochodowych, płyt komputerowych i elementów oświetleniowych.
- Polietylen tereftalanu (PET): PET jest popularnym materiałem stosowanym w produkcji butelek na napoje, pojemników na żywność i włókien tekstylnych, takich jak polary. Jest łatwo poddawany recyklingowi.
- Polichlorek winylu (PVC): PVC jest tworzywem o dużej trwałości i elastyczności. Znajduje zastosowanie w produkcji rur, okien, tapet, podłóg i elementów elektrycznych.
- Polistyren (PS): PS występuje w postaci bezbarwnego lub białego tworzywa o niskiej gęstości. Używa się go w produkcji jednorazowych naczyń, opakowań i elementów izolacyjnych.
Symbole plastiku
Na każdym plastikowym opakowaniu można znaleźć informację o jego dokładnym składzie. Te informacje przedstawia się w formie graficznego symbolu, który jest powszechnie rozpoznawalny. Symbol ten składa się z trzech strzałek, które tworzą trójkąt, a wewnątrz umieszczona jest cyfra od 1 do 7. Najczęściej znajduje się on na dolnej części opakowania lub na etykiecie.
Każda cyfra reprezentuje konkretny rodzaj plastiku i informuje nas o składzie materiału. Na przykład, plastik oznaczony cyfrą 1 (PET) to tworzywo do produkcji butelek na napoje i jest podatny na recykling. Natomiast plastik oznaczony cyfrą 5 (PP) ma wysoką odporność chemiczną i cieplną, dlatego stosuje się go do produkcji pojemników na żywność i mebli.
Zrozumienie tych symboli i ich znaczenia jest istotne, ponieważ pozwala nam podejmować bardziej świadome decyzje zakupowe. Pomaga nam również w recyklingu plastikowych opakowań. Dzięki tym informacjom możemy lepiej zrozumieć skład materiału, jego właściwości i potencjalne oddziaływanie na środowisko. W ten sposób możemy podejść do kwestii związanych z plastikowymi opakowaniami w sposób bardziej odpowiedzialny i zminimalizować nasz wpływ na środowisko naturalne.
Wszystkie wyżej wymienione symbole na plastikowych opakowaniach są łatwe do znalezienia i odczytania. Dodatkowo, jeśli nie ma oznaczenia „BPA free” na opakowaniach i butelkach, zaleca się unikanie podgrzewania ich oraz używania do gorących napojów i posiłków. Najlepiej jest w ogóle ich unikać, aby zapewnić bezpieczeństwo i uniknąć potencjalnych negatywnych skutków zdrowotnych.
Plastik – symbole graficzne
Plastik PET
Politereftalan etylenu, powszechnie znany jako PET. To plastik szeroko stosowany w opakowaniach, szczególnie w butelkach na napoje i pojemnikach. Dobra wiadomość jest taka, że PET można poddać recyklingowi.
Plastik HDPE
Polietylen wysokiej gęstości, inaczej znany jako HDPE, to kolejny z bardziej powszechnych plastików. Używa się go między innymi do produkcji butelek na mleko, zabawek, sprzętu kuchennego oraz izolacji kabli. Zazwyczaj nadaje się do recyklingu.
Plastik PVC
Polichlorek winylu, znany również jako PVC, jest używany do produkcji ram okiennych i drzwi, ale również do izolacji przewodów, podłóg oraz obuwia. Niestety, nie nadaje się do recyklingu.
Plastik LDPE
LDPE to skrót od polietylenu o niskiej gęstości. Ten rodzaj plastiku używa się w produkcji miękkich butelek i folii opakowaniowych, choć czasami używa się go również w zabawkach. Te opakowania są wielokrotnego użytku, ale zwykle nie nadają się do recyklingu.
Plastik PP
Polipropylen często stosuje się do produkcji produktów wytwarzanych przez wtryskiwanie i wytłaczanie, w tym do produkcji nakrętek do butelek, pojemników na żywność oraz taśm pakowych. Zazwyczaj można go poddać recyklingowi.
Plastik PS
Polistyren to plastik z którego wytwarza się osłony ochronne w opakowaniach. Z tego rodzaju plastiku produkuje się również opakowania na płyty CD, tacki na jedzenie na wynos oraz produkty izolacyjne. Niestety, nie nadaje się do recyklingu.
Inne rodzaje plastiku
Inne rodzaje plastików, które nie zostały zdefiniowane w poprzednich grupach, są umieszczone w tej kategorii (np. BPA, poliwęglan, LEXAN). Zazwyczaj nie nadają się do recyklingu.