Zmiany klimatyczne spowodowane działalnością człowieka na Ziemi to jeden z najpoważniejszych problemów ekologicznych ostatnich lat. Inicjatywy podejmowane przez organizacje proekologiczne i głowy państw mają na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych. W celu sprawniejszego monitorowania jaki wpływ na środowisko mają nasze działania powstała właśnie idea śladu węglowego – z angielskiego carbon footprint. Czym jednak jest ten cały ślad węglowy i co się na niego składa?
Ślad węglowy – definicja
Ślad węglowy to określenie na sumę emisji gazów cieplarnianych emitowanych bezpośrednio lub pośrednio przez jedną osobę. Wszystkie nasze codzienne czynności jak ogrzewanie domu, jazda samochodem, gotowanie obiadu przyczyniają się do emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych do atmosfery. To wszystko składa się na określenie śladu węglowego jaki pozostawia po sobie jednostka. Suma podawana jest zazwyczaj w ciągu roku. Średni carbon footprint Polaka to ok. 10 ton rocznie, z czego na CO2 przypada ok. 8 ton, a na inne gazy cieplarniane, takie jak metan czy podtlenek azotu, pozostałe 2 tony.
Krajem, który jako pierwszy wprowadził wyliczanie śladu węglowego dla produktów a nawet całych przedsiębiorstw była Wielka Brytania. Dzięki stałemu monitoringowi swoich emisji, mogli zacząć ich redukcję i obserwować postępy. Przede wszystkim jednak zauważyli problem i postanowili działać.
Co wpływa na carbon footprint?
Na obliczenie śladu węglowego wpływa cała nasza egzystencja. I choć może się wydawać, że przecież ja jako jednostka mam niewielki wpływ na globalny ślad węglowy, to jeśli przeanalizujemy wszystkie nasze czynności i wybory zakupowe, może się okazać, że jednak coś możemy z tym zrobić.
Przede wszystkim wszechobecny konsumpcjonizm znacząco podnosi nasz ślad. Kupowanie nowych ciuchów to nie tylko problem nie mieszczenia się w szafie. Robienie wielkich nieprzemyślanych zakupów jedzeniowych i wyrzucanie połowy także nie jest zbyt ekologiczne. Spójrzmy na to szerzej – czy wiesz ile zasobów pochłania wyprodukowanie jednego T-shirta? A jeżdżenie wszędzie samochodem? Ile węgla i wody pochłonęło przygotowanie Twojego posiłku? Jeśli zaczniemy myśleć w ten sposób, zaczniemy dokonywać bardziej świadomych wyborów i ograniczać swój negatywny wpływ na środowisko.
Przykładowo podczas lotu samolotem do atmosfery emitowanych jest 285 g na km z kolei jazda samochodem to „tylko” 104 g na kilometr, a jazda pociągiem – 14 g. To samo tyczy się też innych dziedzin naszego życia.
Jak ograniczyć swój ślad węglowy?
Wiele krajów i przedsiębiorców zobowiązało się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i ograniczenie swojego śladu węglowego. Unia Europejska zaznaczyła, że jej celem jest osiągnięcie „neutralności klimatycznej” do 2050.
Jest to ważne ponieważ coraz większe emitowanie gazów cieplarnianych wpływa bezpośrednio na globalne ocieplenie. A coraz większa liczba ludności przyczynia się również do szybszego wyczerpywania zasobów naturalnych planety.
Zrozumienie pojęcia śladu węglowego wpływa na jego ograniczenie. Nawet niewielka zmiana w dłuższej perspektywie przynosi duże różnice.
Zobacz Jak dbać o środowisko i od czego zacząć.
Ograniczenie śladu węglowego w codziennym życiu dotyczy zwykłych, prostych wyborów. Wyprodukowanie nowego ubrania pochłania więcej zasobów, a co roku na śmietniku lądują tony używanych, choć jeszcze dobrych do noszenia rzeczy. Dlatego zamiast ślepo podążać za modą i co sezon zmieniać szafę, może warto przejść się po lumpeksach lub powymieniać z koleżanką? Jeśli już kupujesz nowe ubrania, rób to z głową. Sprawdzaj z czego zostały wyprodukowane – coraz częściej producenci korzystają z tworzyw poddanych recyklingowi. I upewnij się dwa razy czy naprawdę potrzebujesz kolejnej pary butów czy bluzki.
To samo tyczy się żywności – nie marnuj jedzenia, kupując za dużo. Pamiętaj o tym zwłaszcza przed świętami. Na zakupy chodź ze swoją torbą, najlepiej szmacianą i unikaj kupowania przesadnie popakowanych w plastik towarów. Staraj się kupować produkty od lokalnych dostawców i w sezonie – w ten sposób nie tylko lepiej się odżywiasz, ale też ograniczasz swój wkład w transport żywności. Kupowanie mleka w kartonie z Polski w Anglii to naprawdę niemądry ekologicznie pomysł.
Dlaczego ograniczenie śladu węglowego jest ważne?
Każdy z nas przyczynia do emisji dwutlenku węgla i jest to nieuniknione. Samo oddychanie wpływa na emitowanie CO2. Chodzi o to, by mieć tego świadomość i dokonywać wyborów, które w jak najmniejszym stopniu przyczyniają się do jego wzrostu.
Obniżenie ogrzewania o 1 stopień także spowoduje różnicę. Pomyśl gdyby co najmniej połowa mieszańców Twojego miasta zaczęła tak robić? Zacznij zakręcać wodę podczas szczotkowania zębów – jeśli jeszcze tego nie robisz. Ta woda naprawdę nie musi się lać cały czas kiedy Ty myjesz zęby. Skróć swoje kąpiele i postaw na szybki prysznic. Oczywiście nikt nie mówi, że masz się nie myć – wręcz przeciwnie. Rób to po prostu szybciej.
Sprawdź czy jakieś urządzenia, z których nie korzystasz są podłączone do prądu. Jeśli tak, odłącz je. Nie trzymaj też telefonu pod ładowarką jeśli nie jest to konieczne. Staraj się kupować produkty jak najbardziej energooszczędne i używaj ich rozsądnie. Nie nastawiaj pralki z jedną rzeczą do prania, tylko poczekaj aż uzbiera się ich więcej. To samo rób ze zmywarką.